De nieuwste trend: investeren in bos

Steeds meer mensen kopen een bos of leggen er één aan. Ook bedrijven doen mee met de trend. Fien Tondeleir van HLN (31/1/22) ging praten met enkele kersverse boseigenaars en klopte ook aan bij Dries Moerloose van de Bosgroepen om meer te weten te komen over hun werking.

Wil je zelf een bos aanleggen, dan helpen de Bosgroepen je bij de uitwerking van pril idee tot spade in de grond én ook voor de nazorg kan je op ons rekenen. 

Wil je sponsoren voor meer bos in jouw buurt? Dries Moerloose legt je graag uit welke formules mogelijk zijn, als particulier of als bedrijf.

De familie Dewilde kocht een stukje natuur in Sinaai. Televisiemaker Dieter Coppens deed hetzelfde in Zandhoven, Alexander Beke in Assenede en met hen nog honderd anderen. Ook drie keer zoveel bedrijven investeerden het afgelopen jaar in (bos)grond. Het is een dingetje geworden.

Joachim en Jolien met zoontjes Titus en Mauro en baby Taha in hun bos in Sinaai dat ze samen met vijf andere gezinnen kochten. © Gregory Van Gansen / Photo News

Breebroek heet het lapje van 9.000 vierkante meter aan de Waterstraat in Sinaai (Sint-Niklaas). Zo genoemd op basis van geschiedkundige kaarten, die verraadden dat er ooit een beekje liep met diezelfde naam. Vandaag is het een bos met bijna uitsluitend naaldbomen, kapot gevreten door de letterzetter, een schorskever van zo’n halve centimeter groot, maar dodelijk efficiënt voor sparren en consoorten. “We wisten dat die in ons bosje zat”, zegt Jolien Vandenbroele (35), die het stuk natuurgebied een jaar geleden kocht samen met haar man Joachim Dewilde en nog vijf andere gezinnen. Allemaal zijn het vrienden, met kinderen van ongeveer dezelfde leeftijd. Gelijkgezinden die “allemaal wel een bos wilden”, maar liefst niet alleen, “want het is toch maar zielig als je er voortdurend in je eentje moet gaan zitten”. Ze kappen momenteel alle dode bomen en planten er nieuwe, veel verschillende soorten en exemplaren die bestand zijn tegen de klimaatopwarming. Oud hout wordt gebruikt om bankjes te maken.

Boomhutten bouwen 

“We wonen in Lokeren, geen wereldstad natuurlijk, wel een centrumstad. We hebben er een tuin, maar die is niet heel groot, en mijn man heeft er altijd van gedroomd boomhutten te bouwen”, zegt Jolien. In het eerste coronajaar ging ze met haar gezin ‘buitengewoon kamperen’, een initiatief van het Agentschap Natuur en Bos, en dat bracht de aankoop in een stroomversnelling. “We hebben, heel simpel, Immoweb gebruikt, zochten bosjes, reden erheen, zelfs tot in Gent. Dat is het makkelijke aan de natuur: je kan er gewoon langs, hoeft geen afspraak te maken. Het was onze lockdownactiviteit.” Hoe meer bos het koppel bezocht, hoe beter ze de markt leerden kennen. De vonk sloeg dicht bij huis over, in Sinaai dus. “Uiteindelijk hadden we allemaal één vereiste: we moesten er met de fiets naartoe kunnen.” De zes gezinnen deelden de kostprijs van 26.000 euro en hielden wat extra budget opzij voor tuinmateriaal, zoals een kettingzaag.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) maakte in 2020 maar liefst 122 miljoen euro vrij om 4.000 hectare extra bos te planten. De Vlaamse overheid zou daar zelf 1.250 hectare van realiseren. Lokale besturen 750 hectare, natuurverenigingen nog eens 750, bosgroepen en regionale landschappen ook, terwijl er van particulieren en bedrijven 500 hectare wordt verwacht. Halverwege de legislatuur zit het ambitieuze bosuitbreidingsplan nog niet helemaal op schema. Volgens de Bosteller zijn er sinds oktober 2019 1.627.559 bomen geplant, goed voor 402 hectare nieuw bos en 282 hectare compensatiebos. Dat zijn aanplantingen die ontbossing elders compenseren. Voorlopig is maar 40 procent van het bosuitbreidingsplan gerealiseerd. 

Idealisme 

Maar Dries Moerloose, medewerker van de Koepel van Vlaamse Bosgroepen, die eigenaars met bos ondersteunt om hun project te verwezenlijken, ziet het positief in. Het aanplantseizoen 2021-2022, dat nog tot april loopt, doet het bijzonder goed. Er zal meer hectare geplant worden dan de voorbije twee jaar. “Het is helaas niet: ‘Ik wil een bos, dus ik plant een bos’, er komt veel bij kijken”, geeft Moerloose wel toe. “Een stukje landbouwgrond dat bos wordt, daalt in waarde. Het vergt idealisme of overtuigingskracht van mensen om een lap te kopen.” Daarom geeft de overheid nu bebossingssubsidies, tot 25.000 euro per hectare. Terreinen vanaf 0,1 hectare komen in aanmerking. 

“We weten dat gronden heel duur zijn”, zegt ook Natalie Sterckx van Natuurpunt, dat 700 hectare zelf wil realiseren. “Particulieren die geen eigen bos kunnen of willen planten, kunnen ook giften doen, waarmee wij bos aanplanten. Dat kan al voor vier euro, waar wij twee vierkante meter mee kopen. Het bos is onze eigendom en blijft eeuwig bestaan.” 

Vooral bedrijven tonen veel interesse. “De laatste drie jaar is hun aantal verdriedubbeld. Ze besteedden hun financiën, die tijdens de pandemie minder naar vervoer, verwarming of personeelsfeestjes gingen, aan bos. En samen boompjes planten is een toffe teamactiviteit.” 

Op www.bosteller.be kunnen particulieren en bedrijven die een eigen bos willen planten een vrijblijvende bosbabbel boeken. Nadien helpen coördinatoren van de Bosgroepen alle geïnteresseerden om subsidies aan te vragen, ze komen mee kijken of er werken moeten plaatsvinden, vragen (kap)vergunningen aan en stellen een plantplan op. Ze helpen nadien ook met het onderhoud van de bomen. Je staat er dus niet alleen voor, integendeel, je wordt doorheen heel het proces begeleid en ondersteund. 

Op een koude zondag

“Zoals een architect beslissen ze wat waar komt, want op niet elk stukje natte of droge grond kunnen dezelfde struiken of bomen gedijen”, zegt Alexander Beke (29) die vorige winter samen met zijn zus en schoonbroer 2.000 vierkante meter kocht, dat aan vijf andere stukjes paalt en zo één hectare bos vormt. Maar aan planten zijn de drie nog lang niet. “Het is momenteel vooral chaos en twee derde van het bos moet weg. Dat zijn grove dennen die de voorbije warme zomers niet overleefd hebben. Nadien wordt dit een loofbos.” Maar eerst kappen dus, ook op een ijskoude zondagochtend. 

“Als leerkracht spendeer ik mijn dagen vooral in de klas en achter de computer om lessen voor te bereiden. Ik wil in het weekend niet te veel meer moeten nadenken. Dit werkt bevrijdend. Ik kampeer graag, maar blijf een stadsmens en meer dan een duif zie ik niet in Gent. Eerlijk? Ik had met het geld een nieuwe badkamer kunnen kopen, maar zo’n bos is once in a lifetime , en ik zie me hier later als opaatje al wandelen met mijn kleinkinderen. Schoon, toch?” 

“Dit is een plek waar we altijd heen kunnen, en meestal blijven we veel te lang hangen”, zeggen ook Jolien en Joachim die het bos enerzijds kochten vanuit ecologische overwegingen, anderzijds omdat het hen en de kinderen deugd doet. 

“Hier geldt slechts één regel: blijf in het bos. Soms zien we de kinderen een halve dag niet, en we weten nauwelijks wat ze uitsteken, maar in de verte hoor je wel hun joelende stemmetjes. Dan weet je dat het goed is.”